عمر گلجایی، دستاورد برتر دبستان ضحی
گل ها از هدایای نفیس خداوند به انسان است كه با طبیعت به هم گره خورده است، به این جهت برای رفع نیازهای ذاتی انسان كه روز به روز در هر جامعه ای مشهودتر می شود باید به آن توجه كرد.
سیزدهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید.
در این دوره از جشنواره از 20 استان کشور در سه بخش به تفکیک، 350 گروه در بخش غرفه های نمایشگاهی، 650 گروه در بخش سمینارهای علمی و 750 گروه در بخش مسابقات دانش آموزی از مدارس و پژوهش سراهای دانش آموزی سراسر کشور انتخاب شده اند و به جشنواره کشوری دعوت شده اند.
که تعداد 53 گروه در بخش سمینارهای علمی مقام برتر را کسب نمودند.
بر آن شدیم تا با معرفی پروژه های گروه های برتر علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم.
مقطع: دبستان
موضوع: عمر گلجایی-زیست
نام مدرسه: ضحی
نام استاد: لعیا پورنعمان
دانش آموزان: شایلی علیپور، باران اصغری، آوا مقدم نیا
گل ها از هدایای نفیس خداوند به انسان است كه با طبیعت به هم گره خورده است، به این جهت برای رفع نیازهای ذاتی انسان كه روز به روز در هر جامعه ای مشهودتر می شود باید به آن توجه كرد .پرورش گل از پر زحمت ترین فعالیت های كشاورزی است. قدمت كشت و كار و نگهداری گل ها در ایران شاید همزمان با شروع كشاورزی بوده است. با نگاهی به تاریخ و فرهنگ ایران به نظر می آید كه همواره ایرانیان در زمینه موضوعات مرتبط با گل ها جایگاه خوب و ارزنده ای داشته اند.
ایران یكی از خواستگاه ها و زادگاه های طبیعی گیاهان زینتی از جمله لاله، سنبل، زنبق، سیكلا من و برخی از درختچه ها و تعداد زیادی از درختان میوه بشمار می آید، تاریخ نشان می دهد كه فرهنگ كهن ایران از همان ابتدا بر پایه انس با طبیعت استوار بوده است. به طوری كه اولین بار پادشاهان ایرانی بودند كه با كشت گیاهان زینتی در محوطه كاخ ها، اقدام به زیبا سازی محیط زندگی خود كردند. شاردون جهانگرد و مستشرق فرانسوی در سفرنامه خود از پارك ها و گلكاری های زمان صفویه بسیار تمجید می كند و سلیقه و فضا سازی مناسب پارك ها و باغ های ایران آنروز را با فرانسه مقایسه می نماید كه دلیل بر ذوق و سلیقه هنر گل پروری و گل آرایی ایرانیان است .كشور ما به دلیل دارا بودن موقعیت مناسب در نیمه شرقی نیمكره شمالی و تنوع گسترده و هوایی موجود در آن، در كنار ارزان بودن انرژی و نیروی مهارت تولید كنندگان، شرایط ممتازی را برای تولید انواع گل و گیاهان زینتی دارا می باشد . همچنین با دارا بودن منابع ژنتیكی منحصر به فرد و ارزشمندی از گل ها از پتانسیل بالایی برای حضور در امر تولید گل و حضور در بازار های داخلی و جهانی برخوردار است.
آمار گل وگیاهان زینتی در ایران از حدود 500 هزار تا 2 میلیون در سال متغیر است در حال حاضر ایران با داشتن مساحتی بالغ بر 4200 هكتار سطح زیر كشت گل و گیاهان زینتی در مقام دوازدهم تولید جهانی قرار دارد. در زمینه صادرات، در حال حاضر، ایران با عرضه بسیار كمی از تولیدات خود به بازار های جهانی رقم ناچیزی از درآمد ارزی را به خود اختصاص داده است. یکی از مشكلات عمده صادرات گل در كشور كیفیت پایین تولیدات از لحاظ طول عمر آب می باشد. درصد گل های تازه، هنگام گذشتن از كانال های بازار برداشت، بسته بندی، جابجایی و فروش مرغوبیت خود را از دست می دهند و قسمت زیادی از گل های باقیمانده نیز در شرایط ضعیف و نامطلوب به فروش می رسند كه باعث نارضایتی مصرف كننده می شود.
طول عمر گل های شاخه بریده به عوامل گوناگونی بستگی دارد که به طور عمده به دو دسته عوامل قبل از برداشت و عوامل پس از برداشت تقسیم بندی می شوند. صرف نظر از عوامل به زراعی که موجب کاهش استرس وارده به گیاه می شوند، عوامل دیگری وجود دارند که پس از برداشت، عمر گلجایی آنها را کم کرده و موجب تسریع در زوال آنها می شوند. کاهش هیدرات کربن، کاهش جذب آب، انسداد آوندی، اتیلن موجود در فضا از جمله این موارد هستند که بر ماندگاری و عمر گلجایی موثر هستند. به حداقل رساندن ضایعات پس از برداشت در گل های شاخه بریده و افزایش عمر پس از برداشت آن ها، بـا در نظـر گـرفتن هزینـه هـای بالای تولید و حساسیت زیاد محصول به شـرایط انبـارداری و فـروش گلها و گیاهان زینتی امری بسیار ضروری و مهـم اسـت.
دلایل ماندگاری کم گل ها می تواند عواملی چون: کمبود مواد غذایی، حمله ی باکتری ها و قارچ ها، بلوغ و پیری طبیعی، پژمردگی (در اثر تنش خشکی یا بسته شدن آوندهای چوبی)، لهیدگی و لکه های ناشی از آن، نوسانات دمایی طی انبارداری و حمل و نقل، تغییر رنگ و کبود شدن، تجمع اتیلن، کیفیت پایین آب، فرهنگ غلط در ارتباط با گل ها و شرایط نگهداریشان باشد. گل ها اندام های زایشی گیاه هستند و در واقع تقریبا به منتهای مرحله رشدی رسیده اند و تقریبا دیگر به مواد غذایی زیادی برای رشد بیشتر احتیاج ندارند، و مواد غذایی لازم فقط برای حفظ و بقای گل هست که آن هم بطور تقریبی از آنچه که توسط برگ های همراه گل تولید می شود قابل تامین است.
گل های بریده فاقد ریشه هستند و آب لازم را فقط از طریق آوند هایی ( مجاری ) که در محل بریده شدن ساقه قرار دارند جذب می کنند. گیاه با سطح بریده شده بعنوان یک زخم برخورد می کند و سعی می کند که به نوعی آن را ترمیم و باز سازی کند که اینکار را با مسدود کردن سلول ها و آوندهای صدمه دیده (بریده شده) انجام می دهد که این خود باعث مختل شدن جذب آب می شود.
برای مشاهده مجموعه فایل های ضمیمه اینجا کلیک کنید.
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه و تنظیم: نسرین صادقی
در این دوره از جشنواره از 20 استان کشور در سه بخش به تفکیک، 350 گروه در بخش غرفه های نمایشگاهی، 650 گروه در بخش سمینارهای علمی و 750 گروه در بخش مسابقات دانش آموزی از مدارس و پژوهش سراهای دانش آموزی سراسر کشور انتخاب شده اند و به جشنواره کشوری دعوت شده اند.
که تعداد 53 گروه در بخش سمینارهای علمی مقام برتر را کسب نمودند.
بر آن شدیم تا با معرفی پروژه های گروه های برتر علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم.
مقطع: دبستان
موضوع: عمر گلجایی-زیست
نام مدرسه: ضحی
نام استاد: لعیا پورنعمان
دانش آموزان: شایلی علیپور، باران اصغری، آوا مقدم نیا
گل ها از هدایای نفیس خداوند به انسان است كه با طبیعت به هم گره خورده است، به این جهت برای رفع نیازهای ذاتی انسان كه روز به روز در هر جامعه ای مشهودتر می شود باید به آن توجه كرد .پرورش گل از پر زحمت ترین فعالیت های كشاورزی است. قدمت كشت و كار و نگهداری گل ها در ایران شاید همزمان با شروع كشاورزی بوده است. با نگاهی به تاریخ و فرهنگ ایران به نظر می آید كه همواره ایرانیان در زمینه موضوعات مرتبط با گل ها جایگاه خوب و ارزنده ای داشته اند.
ایران یكی از خواستگاه ها و زادگاه های طبیعی گیاهان زینتی از جمله لاله، سنبل، زنبق، سیكلا من و برخی از درختچه ها و تعداد زیادی از درختان میوه بشمار می آید، تاریخ نشان می دهد كه فرهنگ كهن ایران از همان ابتدا بر پایه انس با طبیعت استوار بوده است. به طوری كه اولین بار پادشاهان ایرانی بودند كه با كشت گیاهان زینتی در محوطه كاخ ها، اقدام به زیبا سازی محیط زندگی خود كردند. شاردون جهانگرد و مستشرق فرانسوی در سفرنامه خود از پارك ها و گلكاری های زمان صفویه بسیار تمجید می كند و سلیقه و فضا سازی مناسب پارك ها و باغ های ایران آنروز را با فرانسه مقایسه می نماید كه دلیل بر ذوق و سلیقه هنر گل پروری و گل آرایی ایرانیان است .كشور ما به دلیل دارا بودن موقعیت مناسب در نیمه شرقی نیمكره شمالی و تنوع گسترده و هوایی موجود در آن، در كنار ارزان بودن انرژی و نیروی مهارت تولید كنندگان، شرایط ممتازی را برای تولید انواع گل و گیاهان زینتی دارا می باشد . همچنین با دارا بودن منابع ژنتیكی منحصر به فرد و ارزشمندی از گل ها از پتانسیل بالایی برای حضور در امر تولید گل و حضور در بازار های داخلی و جهانی برخوردار است.
آمار گل وگیاهان زینتی در ایران از حدود 500 هزار تا 2 میلیون در سال متغیر است در حال حاضر ایران با داشتن مساحتی بالغ بر 4200 هكتار سطح زیر كشت گل و گیاهان زینتی در مقام دوازدهم تولید جهانی قرار دارد. در زمینه صادرات، در حال حاضر، ایران با عرضه بسیار كمی از تولیدات خود به بازار های جهانی رقم ناچیزی از درآمد ارزی را به خود اختصاص داده است. یکی از مشكلات عمده صادرات گل در كشور كیفیت پایین تولیدات از لحاظ طول عمر آب می باشد. درصد گل های تازه، هنگام گذشتن از كانال های بازار برداشت، بسته بندی، جابجایی و فروش مرغوبیت خود را از دست می دهند و قسمت زیادی از گل های باقیمانده نیز در شرایط ضعیف و نامطلوب به فروش می رسند كه باعث نارضایتی مصرف كننده می شود.
طول عمر گل های شاخه بریده به عوامل گوناگونی بستگی دارد که به طور عمده به دو دسته عوامل قبل از برداشت و عوامل پس از برداشت تقسیم بندی می شوند. صرف نظر از عوامل به زراعی که موجب کاهش استرس وارده به گیاه می شوند، عوامل دیگری وجود دارند که پس از برداشت، عمر گلجایی آنها را کم کرده و موجب تسریع در زوال آنها می شوند. کاهش هیدرات کربن، کاهش جذب آب، انسداد آوندی، اتیلن موجود در فضا از جمله این موارد هستند که بر ماندگاری و عمر گلجایی موثر هستند. به حداقل رساندن ضایعات پس از برداشت در گل های شاخه بریده و افزایش عمر پس از برداشت آن ها، بـا در نظـر گـرفتن هزینـه هـای بالای تولید و حساسیت زیاد محصول به شـرایط انبـارداری و فـروش گلها و گیاهان زینتی امری بسیار ضروری و مهـم اسـت.
دلایل ماندگاری کم گل ها می تواند عواملی چون: کمبود مواد غذایی، حمله ی باکتری ها و قارچ ها، بلوغ و پیری طبیعی، پژمردگی (در اثر تنش خشکی یا بسته شدن آوندهای چوبی)، لهیدگی و لکه های ناشی از آن، نوسانات دمایی طی انبارداری و حمل و نقل، تغییر رنگ و کبود شدن، تجمع اتیلن، کیفیت پایین آب، فرهنگ غلط در ارتباط با گل ها و شرایط نگهداریشان باشد. گل ها اندام های زایشی گیاه هستند و در واقع تقریبا به منتهای مرحله رشدی رسیده اند و تقریبا دیگر به مواد غذایی زیادی برای رشد بیشتر احتیاج ندارند، و مواد غذایی لازم فقط برای حفظ و بقای گل هست که آن هم بطور تقریبی از آنچه که توسط برگ های همراه گل تولید می شود قابل تامین است.
گل های بریده فاقد ریشه هستند و آب لازم را فقط از طریق آوند هایی ( مجاری ) که در محل بریده شدن ساقه قرار دارند جذب می کنند. گیاه با سطح بریده شده بعنوان یک زخم برخورد می کند و سعی می کند که به نوعی آن را ترمیم و باز سازی کند که اینکار را با مسدود کردن سلول ها و آوندهای صدمه دیده (بریده شده) انجام می دهد که این خود باعث مختل شدن جذب آب می شود.
برای مشاهده مجموعه فایل های ضمیمه اینجا کلیک کنید.
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه و تنظیم: نسرین صادقی
